NIKIFOR KRYNICKI - NOTA BIOGRAFICZNA

Nikifor Krynicki (właściwie Epifaniusz Drowniak) urodził się w 1895 roku, zmarł w 1968 roku w Krynicy. Był z pochodzenia Łemkiem. Borykał się z niepełnosprawnością słuchu i wymowy. Jest jednym z najbardziej znanych polskich malarzy prymitywistów.
W dziedzinie artystycznej Nikifor był samoukiem. Pierwsze jego prace datuje się na rok 1920. Po raz pierwszy twórczość artysty została zauważona przez malarza Romana Turyna, pierwszego kolekcjonera jego prac. Wzbudził on nimi dalsze zainteresowanie w artystycznym gronie kapistów, dzięki którym prace Nikifora zostały w 1932 roku pokazane na wystawie zbiorowej w Paryżu. Pierwsza indywidualna ekspozycja prac prymitywisty miała natomiast miejsce w 1949 roku w warszawskim salonie SARP-u i odbyła się dzięki staraniom Elli i Andrzeja Banachów, artysta został wówczas określony mianem „Jana Nikifora”. Ważną osobą w biografii Nikifora Krynickiego jest postać malarza Mariana Włosińskiego, który od lat 60. opiekował się niemłodym już artystą.

Nikifor malował najczęściej akwarelami, rzadziej temperą bądź farbami olejnymi, natomiast w ostatnich latach wykorzystywał wyłącznie kredkę. Częstym tematem, który przewija się w pracach malarza jest widok cerkwi grecko-katolickiej oraz architektury miasta Krynicy. Artysta lubił również portretować znajomych i przechodniów na głównym deptaku w mieście, nierzadko wykonywał też bliskie malarstwu ikonowemu wizerunki świętych. Prace zwykle opatrywał opisami. W swojej twórczości stosował małe formaty - ze względu na brak funduszy na materiały malarskie wykorzystywał stare zużyte zeszyty szkolne czy opakowania po artykułach spożywczych, które niejednokrotnie wykorzystywał dwustronnie. Nikifor wypracował charakterystyczny dla siebie styl malarski z grubym konturem oraz nierzadko symetryczną kompozycją zamkniętą elementami architektonicznymi. Oszczędność w planie łączy się z drobiazgowością przedstawianych motywów. Mimo ograniczonych środków plastycznych artysta dobrze odzwierciedlał rozkład światłocienia i ujmował perspektywę. Kolorystyka jego prac zachwyca harmonijnością i subtelnością przejść walorowych. Warto wspomnieć, że styl malarza został w pełni ukształtowany już w latach 20., jednak dopiero w latach 50. zaczął on być postrzegany jako uznany artysta. Wówczas też zaczęto coraz częściej wystawiać jego prace, m.in. w Niemczech, we Francji i Belgii. Dorobek Nikifora to tysiące prac, z w których większość zostało rozdanych bądź sprzedanych za życia artysty za grosze.

Największy zbiór prac Nikifora i pamiątek związanych z malarzem znajduje się w mieszczącym się w willi "Romanówka" Muzeum Sztuki Nieprofesjonalnej w Krynicy.

NIEDOSTĘPNE PRACE ARTYSTY