MARIAN WARZECHA

Marian Warzecha urodził się w 1930 roku w Krakowie, zmarł w 2022 roku. Edukację artystyczną rozpoczął w krakowskim Liceum Sztuk Plastycznych, od 1948 roku studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, jednak po dwóch latach zrezygnował z nauki na uczelni artystycznej, na rzecz studiów etnograficznych i historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na Akademię Sztuk Pięknych powrócił w 1952 roku, jednak tym razem wybrał kierunek scenografii. Dyplom obronił w 1957 roku w pracowni Andrzeja Stopki. W tym samym roku wziął udział w reaktywacji Grupy Krakowskiej oraz II Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Żoną Mariana Warzechy była artystka Teresa Rudowicz, z którą w 1959 roku na dwa lata wyjechał do Włoch.
W 1966 roku artysta wziął udział w Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach.

We wczesnym, jeszcze licealnym okresie twórczości, Marian Warzecha wykonywał kolażowe „maszyny antropomorficzne”, „rośliny mechanomorficzne”, „krajobrazy technomorficzne” i „figury technomorficzne”. Wykorzystywał w nich fragmenty reprodukcji i rysunków technicznych urządzeń.
Pod koniec lat 50. artysta uległ na krótko wpływom Tadeusza Kantora i rozpoczął eksperymenty z malarstwem informel.
Podczas pobytu we Włoszech osiągnął sukces artystyczny tworząc ascetyczne, oszczędne w formie i kolorystyce, monochromatyczne kolaże z gazet i starodruków, w których kształty geometryczne rozbijane były przez emocjonalne napisy. W tym okresie artysta stworzył własną formułę intelektualnej sztuki metaforycznej, której trzon stanowiło zainteresowanie światem technologii.
Pod koniec lat 60. Marian Warzecha zwrócił się w kierunku reliefu i asamblażu, wykorzystując w swoich pracach m. in. gipsowe sylwetki ludzkie. Cechą charakterystyczną prac artysty pozostawała biała tonacja.
W latach 70. w twórczości artysty zaznaczyło się zainteresowanie matematyką. W tym okresie Marian Warzecha stworzył dzieło-system „Metazbiorów” (A, B, C, D, E, F), łączący ze sobą wywody teoretyczne i utrzymane w ciemnej tonacji obrazy komponowane z wykresów, napisów i wzorów. Przy realizacji tej koncepcji artysta współpracował z profesorem Polityki Krakowskiej, Wacławem Pieniądzem.
Lata 80. zaznaczyły się zwrotem Mariana Warzechy w kierunku duchowości i malarstwa religijnego. Artysta wystawiał swoje obrazy poruszające tematy religijności, przemijalności, ludzkiej natury i losu w kościołach, a od 1893 roku, wraz z Wydziałem Filozofii Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, współorganizował konwersatorium „Nauka- Sztuka – Modlitwa”.
Kolejny przełom w sztuce Mariana Warzechy nastąpił na przełomie tysiąclecia. Artysta nadal kontynuował tworzenie „białych” prac uzupełnianych zapisem cyfrowym, jednak zdecydowanie zwrócił się w kierunku wyrazu emocjonalnego dzieł, które stanowiły wynik przemyśleń nad egzystencją człowieka.
Artysta uznawany jest za jednego z najważniejszych przedstawicieli polskiej sztuki konceptualnej.

Marian Warzecha wielokrotnie eksponował swoje prace, jego debiut wystawienniczy miał miejsce w 1956 roku w krakowskim Domu Plastyków, w antrakcie firmowanego przez Teatr Cricot 2 przedstawienia Mątwy Witkacego. Z innych wystaw indywidualnych należy wymienić np. ekspozycję w rzymskiej Galleria L'Obelisco (1964), nowojorskiej Bonino Gallery (1973) czy krakowskiej Starmach Gallery (1996, 2002).

Prace artysty znajdują się w licznych kolekcjach prywatnych i publicznych, m. in. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, MOCAK-u w Krakowie, Muzeum Sztuki w Łodzi i Felix Landau Gallery w Nowym Jorku.