ZDZISŁAW NITKA - NOTA BIOGRAFICZNA

Zdzisław Nitka urodził się w 1962 roku w Obornikach Śląskich. Artysta uczył się w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych we Wrocławiu i to właśnie w tym czasie narodziła się jego fascynacja ekspresjonizmem, Nitka obejrzał bowiem wystawę niemieckiego ugrupowania „Die Brücke” w Muzeum Narodowym we Wrocławiu w 1979 roku. Następnie, od roku 1982 studiował we wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (ob. Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu). W 1987 roku obronił dyplom w Pracowni Malarstwa prof. Józefa Hałasa. W kolejnym roku podjął pracę pedagogiczną na macierzystej uczelni. Od 1988 pełnił funkcję asystenta w pracowni prof. Józefa Hałasa, natomiast od 2001 roku w pracowni prof. Aleksandra Dymitrowicza. Obecnie jest profesorem nadzwyczajnym w pracowni malarskiej.

Zdzisław Nitka zajmuje się malarstwem, rysunkiem, drzeworytem oraz akcją artystyczną. Artysta jest przedstawicielem generacji lat 80. i kręgu „Nowych Dzikich”.
W czasie studiów Zdzisław Nitka początkowo malował w duchu abstrakcji, jednak z powodu odczuwalnego braku figuracji ostatecznie został neoekspresjonistą. W swojej twórczości inspiruje się bezpośrednio sztuką niemieckiego ekspresjonizmu pierwszego dwudziestolecia XX wieku, szczególnie takimi postaciami jak Ernst Ludwig Kirchner, Edvard Munch czy Emil Nolde. Malarz interesuje się również sztuką prymitywną, zwłaszcza afrykańską.
Co ciekawe, artysta w latach 80-tych korespondował z Georgiem Baselitzem, wybitnym artystą niemieckim, który zadedykował mu pracę na papierze pt. "Maler Nitka".

Zdzisław Nitka ogromną wagę przywiązuje do warsztatu, zazwyczaj przygotowywanie dzieła trwa u niego dłużej niż sam proces aktu tworzenia. Maluje krótko, z odstępami czasu. Podobnie jak Henry Matisse i Tadeusz Dominik ceni w dziele lekkość i świeżość, unika „zamęczenia”. Artysta tworzy zgodnie z duchem stylistyki ekspresjonizmu, wykorzystując płaszczyznę podobrazia, operując wyraźnym, ciemnym konturem i jednolitą plamą wyrazistych, kontrastowych kolorów.
Nitka świadomie przyjmuje pozycję outsidera i rebelianta, alienując się od zdobyczy cywilizacji, polityki i obyczajowości. W swoich pracach, które artysta maluje zwykle przy dźwiękach muzyki „The Rolling Stones”, malarz często podejmuje dyskusję z innymi artystami, których dzieła stanowią jedynie inspirację lub nawet zostają bezpośrednio przetransponowane na obraz przez Zdzisława Nitkę.

Artysta w 1997 roku wraz z żoną Jolantą Nitka-Nikt stworzył w swoim domu w Obornikach Śląskich prywatne Muzeum Ekspresjonistów, w którym gromadzi pamiątki, dzieła sztuki i literaturę oscylującą wokół tematu ekspresjonizmu w sztuce.
Ważnym czasem w twórczości artysty był rok 1991: jego obraz "1914-1918" ilustrujący początek konfliktu w Zatoce, został umieszczony na pierwszej stronie "Le Monde Diplomatique".

Twórczość Zdzisława Nitki została zaprezentowana w programie „Galeria 37 milionów” Franciszka Kuduka. Artysta wystawiał swoje prace na ponad dziesięciu ekspozycjach indywidualnych i wielu wystawach zbiorowych, m.in. wraz z Robertem Jakesem, Georgiem Baselitzem, GRUPPĄ i innymi.

Zbigniew Nitka jest również laureatem kilku nagród i wyróżnień, m.in. I nagrody w konkursie na plakat dla Festival International Du Cinema a Mons (1987); Nagrody Honorowej Wiktor 88 w dziedzinie malarstwa (1988); wyróżnienia na XXXI Ogólnopolskim Konkursie Bielska Jesień (1999).

TEKSTY NA TEMAT TWÓRCZOŚCI ARTYSTY

„Dwuznaczności, odejścia od kanonu, dysonanse są w sztuce najciekawsze. Jeśli coś nie pozwala nam zostać na bezpiecznych pozycjach, trzyma nas za gardło, pod skórą się wierci, nie pozwala spać – to dobrze świadczy o sztuce. Takie są obrazy Zdzisława Nitki – w pierwszym kontakcie przyjazne, postimpresjonistyczne, pełnie silnie skontrastowanych, jaskrawych kolorów. Czasem wchodzą w dialog ze sztuką naiwną, czasem z ujętym w cudzysłów surrealizmem spod znaku Chagalla. Fowistyczne, pełnokrwiste uderzenie, które ma jakąś ciemną plamkę, punkt, który wprowadza niepokój, jakby druga, ponura rzeczywistość, która równolegle towarzyszy szczęściu – wyłazi z drugiego planu. Oto obserwujemy niejasne sytuacje, ciężkie od sprzecznych znaczeń – jak ze snu. Postacie odwrócone tyłem lub sportretowane ze zwierzętami, pozbawione rysów lub z twarzami wykrzywionymi bólem. „Złe” twarze. Ale także obrazki z jasnych dni, które Czesław Miłosz nazywał „Darem”. – To spełnione marzenia o spokoju i onirycznej, niemal nierzeczywistej harmonii ze światem. Nitka łączy w swoich obrazach kwintesencję malarstwa – piękno, jakim zachwycali nas koloryści – z egzystencjalną refleksją na tematy filozoficzne. Pyta o genezę zła i bólu, status zwierzęcia w naszej kulturze i wreszcie o naturę człowieka z jego słabościami i wartościami, fizjologią i kulturą.”

– Cezary Kraszewski, katalog wystawy „Sztuka Szuka IQ. Artyści Wrocławia”, Narodowe Forum Muzyki, Wrocław 2016, s. 86.

WYBRANE WYSTAWY ZBIOROWE

2011 - Apogeum 1987. Nowa ekspresja 20 lat, CSW Znaki czasu, Toruń;
2010 - East Beast. Polska Nowa ekspresja od lat 80. XX w, CSW Ostrale, Drezno;
2007 - Warszawa w Berlinie, Galerie Charlottenburg, Berlin 2005/06 Polen Kommt - 12 Maler aus Polen, Berlin, Kiel, Aachen, Krefeld, Bonn, Drezno (Rok Polski w Niemczech ), Niemcy;
2005 - Warszawa w Kijowie, Centralny Dom Artysty Plastyka, Kijów;
2004 - Warszawa w Wilnie, Galeria Arka, Wilno;
2003 - Kolekcja 1998 - 2003, Muzeum Narodowe, Wrocław;
2002 - Muzeum im. X. Dunikowskiego Warszawa, "Kunst aus Polen" Ludwigshafen.
2001 - "Młodzi Czterdziestoletni" Ratusz, Praga, "Genius Loci" Muzeum Architektury Wrocław, "Obraz Roku";
2000 - "Sztuka Polska XX wieku", Muzeum Narodowe Wrocław, Obszary Rysunku" BWA Wrocław;

WYBRANE WYSTAWY INDYWIDUALNE

 
2013 - Galeria Pokusa, Wiesbaden; Wraz z Ryszardem Grzybem, Galeria Pionowa, Gdańsk;
2010 - Malarstwo, Letnie Prezentacje Plastyczne „Obraz w ogrodzie”, Szczawno-Zdrój;
2009 - Malarz Nitka, Stary Ratusz, Muzeum Miejskie, Wrocław, Muzeum Śląskie, Katowice, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin, CSW Łaźnia, Gdańsk;
2008 - Muzeum Śląskie, Katowice;
2005 - Rathaus St. Johann, Saarbruecken, Niemcy;
2002 - Galeria Pokusa, Wiesbaden, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała (retrospektywa);
2001 - Galeria Działań, Warszawa;
1995 - Galeria Zderzak, Kraków;
1992 - Swell Arts Centre, Oxford, Wielka Brytania;
1988 - Galeria Test CBWA, Warszawa.

NIEDOSTĘPNE PRACE ARTYSTY

niedostępne

niedostępne