II GRUPA KRAKOWSKA
II GRUPA KRAKOWSKA została założona w 1957 roku i formalnie nigdy nie została rozwiązana. Wywodziła się z działającego w czasie okupacji niemieckiej Podziemnego Teatru Eksperymentalnego, którym kierował Tadeusz Kantor wraz z Tadeuszem Brzozowskim, Kazimierzem Mikulskim i Jerzym Nowosielskim. Odrzucali oni tradycyjnie rozumiany teatr i w dużej mierze bazowali na osiągnięciach przedwojennego Teatru Cricot. Po zakończeniu wojny wymienieni artyści zaczęli wystawiać wspólnie jako Grupa Młodych Plastyków.
W 1946 dołączyli do nich: Maria Jarema, Jadwiga Maziarska, Erna Rosenstein, Jerzy Skarżyński i Bogusław Szwacz. Okresowo z II Grupą Krakowską współpracowało także wielu innych artystów. Od początku jej działalność była niezwykle wielowymiarowa: zrzeszała literatów, muzyków, artystów plastyków, dramaturdzy spotykający się wspólnie w krakowskim Klubie Artystów. Ostateczny kształt ugrupowania zaczął się krystalizować dopiero około 1956 roku, kiedy Tadeusz Kantor otworzył Teatr Cricot 2 kontynuujący tradycje przedwojennego teatru Jerzego Jaremy.
Od 1957 grupa działała na prawach stowarzyszenia, którego oficjalnymi członkami byli: Tadeusz Kantor, Tadeusz Brzozowski, Kazimierz Mikulski, Jerzy Nowosielski, Maria Jarema, Jadwiga Maziarska, Erna Rosenstein, Jerzy Skarżyński, Bogusław Szwacz, Janina Kraupe-Świderska, Jerzy Tchórzewski, Adam Marczyński, Andrzej Pawłowski, Karol Pustelnik, Marek Piasecki, Marian Warzecha, Teresa Rudowicz, Daniel Mróz, Wojciech Krakowski, Julian Jończyk, Janusz Tarabuła, Danuta Urbanowicz, Witold Urbanowicz, Jerzy Wroński, Jan Tarasin, Jerzy Bereś, Wanda Czełkowska, Maria Stangret, Maria Pinińska-Bereś Bogusław Schaeffer, Zygmunt Walaciński. Jej siedziba mieściła się w krakowskim Pałacu Krzysztofory. Grupa nie kierowała się wspólnym programem, zrzeszała artystów związanych z różnymi dziedzinami sztuki, których łączyła awangardowość, chęć podniesienia poziomu sztuki polskiej oraz zainteresowanie aktualnymi, światowymi tendencjami w sztuce. Innym wspólnym punktem integrującym tak różne osobowości był Teatr Cricot 2, który tworzyli wszyscy członkowie. Warto wspomnieć, że w 1975 roku, z okazji Międzynarodowego Kongresu Krytyków Sztuki Muzeum Narodowe w Krakowie poprosiło artystów związanych z grupą o stworzenie „komentarzy” artystycznych do ekspozycji Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. Była to jedna z ostatnich głośnych akcji II Grupy Krakowskiej, ponieważ od 1980 jej działalność zanikła na znak sprzeciwu wobec polityki komunistycznej władzy.
