JAREMA Maria

MARIA JAREMA

Maria Jarema urodziła się  24 listopada 1908 roku w Starym Samborze, zmarła 1 listopada 1958 roku w Krakowie. Artystka związana była ze środowiskiem krakowskim. Wraz z bratem, Józefem Jaremą współtworzyła przedwojenny Teatr Cricot. W latach 1929-1935 studiowała w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Xawerego Dunikowskiego. Ważnym momentem dla twórczości artystki był wyjazd do Paryża, w trakcie którego mogła poznać współczesne nurty w sztuce. Maria Jarema należała do Grupy Krakowskiej, Grupy Młodych Plastyków i II Grupy Krakowskiej. Artystka współpracowała również z Teatrem Cricot i Cricot 2.

Twórczość Marii Jaremy

Maria Jarema jest jedną z najważniejszych artystek polskiej awangardy. Do wybuchu wojny zajmowała się głównie rzeźbą. Tworzyła przede wszystkim geometryczne popiersia i sylwetki ludzkie. Od 1951 roku tworzyła z kolei prace w technice monotypii. Fascynował ją informel, malarstwo impresjonistów i twórczość Paula Cezanne’a. Najwybitniejsze dzieła malarskie artystki powstały w ciągu kilku lat poprzedzających jej przedwczesną śmierć.

Kompozycje autorstwa Marii Jaremy cechuje przenikanie się zmiennych układów i rytmiczność. Wielobarwne i rytmiczne w swojej formie monotypie, które artystka tworzyła w latach 50. są zaliczane do szczytowych osiągnięć jej twórczości.

Po wojnie Maria Jarema rozpoczęła współpracę z reaktywowanym przez Tadeusza Kantora Teatrem Cricot 2. Projektowała kostiumy i scenografię, a także grała w spektaklach.

Maria Jarema - wyróżnienia, wystawy i kolekcje

Maria Jarema była w 1956 roku nominowana do prestiżowej nagrody Guggenheima. W 1957 roku artystka otrzymała Nagrodę Miasta Krakowa za całokształt swojej twórczości, zaś w 1958 roku została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Artystka brała udział w wielu ekspozycjach, m.in. Wystawach Sztuki Nowoczesnej w Krakowie (1948-1949) i Warszawie (1957, 1959) i XXIX Biennale w Wenecji oraz Biennale w Sao Paulo. W 1958 roku zorganizowano wystawę monograficzną artystki w warszawskiej Kordegardzie.

Prace Marii Jaremy znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i publicznych, m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Narodowym w Warszawie i Muzeum Sztuki w Łodzi.

O twórczości Marii Jaremy

"Rekonstrukcja twórczości artystki nie byłaby pełna, gdybyśmy pominęli jej udział w działalności początkowo eksperymentalnego, później zaś plastycznego teatru Cricot. Dla niego robiła scenografię, projektowała kostiumy i maski, w nim występowała. Cricot był antytradycyjny, antywerystyczny, miał ambicję odcięcia się od teatru psychologicznego, teatru słowa i przeżycia". 

~ M. Sobieraj, Maria Jarema, red. A. Ryszczkiewicz, Współczesna Sztuka Polska, Warszawa 1981, s. 143.

"Pierwsze gwasze i tempery powstały prawdopodobnie w wyniku zetknięcia ze sztuką francuskich surrealistów, to jednakże powróci artystka do tych technik dopiero w latach 1942-1944. Wtedy też obok zagadnień plastycznej transpozycji kształtów zaczerpniętych z natury i do pewnego stopnia wyabstrahowanych, czego przykładem może być okładka do konspiracyjnego wydania "Póki żyjemy" (1943) Juliana Przybosia, zajmie się problemem dynamicznej współzależności form, głównie zaś upostaciowanym w tańcu problemem zrytmizowanego ruchu".

~ M. Sobieraj, Maria Jarema, red. A. Ryszczkiewicz, Współczesna Sztuka Polska, Warszawa 1981, s. 144-145.

"Szerokie, płaskie plamy barwne, z których buduje jeszcze w latach 1946-1949 żywiołowe sceny, pejzaże morskie i akty, zaczynają powoli tracić wartości przedmiotowo-znaczące. Konkretność tematu ustępuje konkretności form coraz to bardziej wyzwolonych, syntetycznych, rytmicznie zwielokrotnionych, rozbudowujących obrazową przestrzeń. Stojąc już niemal na granicy sztuki bezprzedmiotowej, w takich obrazach jak: Rytmika (1948), Ptaki (1949) czy Kompozycja abstrakcyjna (1952), dokonuje Jaremianka nieoczekiwanego zwrotu zarówno w technice, jak tematyce swoich prac. Zarzuca bezpowrotnie malarstwo olejne na rzecz monotypii i temper, w których zaczyna realizować tak charakterystyczne dla siebie cykle "Chwytów" (1951-1956), "Postaci" (1952-1954), "Figur" (1953-1955), "Głów" (1952-1956), "Wyrazów" (1954-1957), "Obrotów" (1955-1957), "Znaków" (1956-1957), "Penetracji" (1956-1958), "Filtrów" (1957-1958) i "Rytmów" (1957-1958)".

~ M. Sobieraj, Maria Jarema, red. A. Ryszczkiewicz, Współczesna Sztuka Polska, Warszawa 1981, s. 145.

Przyjmujemy obrazy Marii Jaremy na aukcje sztuki - wycena obrazów, skup i sprzedaż aukcyjna sztuki Marii Jaremy.
Jeśli chcą Państwo sprzedać dzieła Marii Jaremy, zapraszamy do kontaktu [link].

Zobacz galerię obrazów Marii Jaremy w Krakowskim Domu Aukcyjnym [link].