KANTOR Tadeusz

TADEUSZ KANTOR

Tadeusz Kantor urodził się w 1915 roku w Wielopolu Skrzyńskim, zmarł w 1990 roku w Krakowie. Był artystą wszechstronnym - odnajdywał się nie tylko w sztukach plastycznych, ale także w reżyserii, scenografii, teorii sztuki oraz happeningu i projektach environments, których był zresztą w Polsce prekursorem ("Panoramiczny happening morski", Plener Koszaliński w Osiekach – 1967, "Wystawa Popularna", Galeria Krzysztofory - 1966).
W latach 1934-1939 Tadeusz Kantor studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Karola Frycza. W tym samym czasie wystawił w Efemerycznym Teatrze Marionetek swój pierwszy spektakl "Śmierć Tintagilesa". W latach 1948-1949 i 1967-1969 pracował jako pedagog na macierzystej uczelni. W 1945 roku Tadeusz Kantor zajął stanowisko kierownika malarni w Starym Teatrze. Był założycielem Teatru Cricot 2, który stanowił kontynuację przedwojennego Teatru Cricot kierowanego przez Józefa Jaremę.

Po wojnie Tadeusz Kantor współtworzył Grupę Młodych Plastyków oraz Grupę Krakowską II, w której skład wchodzili m.in. Kazimierz Mikulski, Jerzy Nowosielski, Tadeusz Brzozowski oraz Maria Jarema.

Malarstwo Tadeusza Kantora

Tadeusz Kantor eksperymentował z nowymi technikami i tendencjami. W 1945 roku wspólnie z Mieczysławem Porębskim stworzył manifest "spotęgowanego realizmu". Śledził nowe nurty w sztuce, analizował je i przetwarzał we własnej twórczości. Artysta konsekwentnie uważał, że ważna jest niezależność od ideologii politycznej. W okresie realizmu socjalistycznego sam wycofał się z życia artystycznego.

Twórczość malarską Tadeusza Kantora można podzielić na kilka okresów. Początkowo malarz tworzył obrazy figuratywne o ciemnej kolorystyce, stylistycznie wywodzące się z kubizmu. Podczas pobytu na stypendium w Paryżu w 1947 roku, za pośrednictwem malarstwa Roberta Matty, zainteresował się surrealizmem, co znalazło wyraz w bezkształtnych istotach, które w tamtym okresie stały się bohaterami jego prac. Kolejna zmiana nastąpiła w drugiej połowie lat 50., kiedy to Tadeusz Kantor malował obrazy taszystowskie, w nurcie informel, nawiązujące do amerykańskiego action painting. We wspomnianym okresie dla Tadeusza Kantora ważny był nie tylko sam obraz, ale także proces jego powstawania. Następnym zwrotem w twórczości były pół- i pełnoprzestrzenne ambalaże. Artysta wykorzystywał w nich przedmioty codziennego użytku, takie jak stare koperty, parasole, ubrania. W swoich pracach odwoływał się czasem do tradycji malarstwa przedstawiającego, czego przykładem może być "Ambalaż Hołdu Pruskiego wg Matejki" wykonany w 1975 na wystawę w Sukiennicach lub "Infantka" z 1966 roku inspirowana "Portretem Infantki Małgorzaty" Diego Velazqueza.

Należy wspomnieć, że malarstwo Tadeusza Kantora była ściśle związana z teatrem. Jako przykład tego zjawiska można wymienić powstałą po spektaklu "Umarła Klasa" serię prac pod tym samym tytułem. Innym cyklem funkcjonującym na pograniczu sztuk plastycznych i teatralnych jest "Dalej już nic" składający się z serii malowanych postaci ludzkich z doczepionymi atrapami ubrań i kończyn, które Tadeusz Kantor umieścił na kółkach, dzięki czemu powstały ruchome obiekty trudne do jednoznacznego zaklasyfikowania oraz będące swoistymi autoportretami malarza w różnych okresach życia, tworzące razem coś na kształt "wizualnej biografii".

Dzieła Tadeusza Kantora znajdują się w licznych kolekcjach prywatnych i muzealnych, np. w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA w Krakowie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego we Wrocławiu czy Muzeum Sztuki w Łodzi.

Tadeusz Kantor - wybrane nagrody i odznaczenia:

1990 - Wielki Krzyż Zasługi Republiki Federalnej Niemiec za znaczący wpływ wywarty na współczesną sztukę w Europie i za zasługi w ożywieniu obrazu kulturalnego RFN;
1989 - Komandor Orderu Sztuki i Literatury, Francja;
1986 - Nagroda krytyków nowojorskich za najlepszy spektakl na Brodwayu (reżyseria i gra aktorów); Nagroda "Targa Europea" przyznawana wybitnym przedstawicielom kultury i nauki w Europie, Włochy;
1985 - Legia Honorowa, Francja;
1982 - Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za upowszechnianie kultury polskiej za granicą;
1981 - Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia w dziedzinie teatru za twórczość scenograficzną;
1980 - Nagroda OBIE (USA) - nagroda krytyków nowojorskich, przyznawana za najlepszy spektakl grany na Broadwayu, a także off- i off- off-Broadway - za rok 1979 za wystawienie "Umarłej klasy";
1978 - Nagroda im. Rembrandta przyznawana przez międzynarodowe jury Fundacji im. Goethego w Bazylei za rzeczywisty wkład w kształtowanie obrazu sztuki naszej epoki; Nagroda za najlepszy spektakl "Umarłą klasę", Caracas;
1977 - Nagroda krytyki im. Norwida za "Umarłą klasę";
1976 - Nagroda im. Boya za "Umarłą klasę"; Nagroda honorowa za przedstawienie "Umarłej klasy" na 17. Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu.

Artykuły na temat sztuki Tadeusza Kantora:

"Był ostatnim naprawdę wielkim artystą z rodu awangardzistów. "Artystą końca XX wieku", jak zatytułowali poświęconą mu książkę Francuzi. Tacy jak on, nieliczni, przesądzali o europejskości polskiej kultury. Wbrew logice historii, niekiedy wbrew nam samym. Jego biografia rozpina się symbolicznie wśród największych historycznych konwulsji epoki; urodził się wkrótce po wybuchu I wojny światowej, zmarł, gdy żywa była jeszcze była euforia wiosny narodów po zburzeniu berlińskiego muru. Jego dzieło, malarskie i teatralne, wyraziło prawdę naszych czasów: wieku Golgoty Ludów, miażdżących jednostkę totalitaryzmów - ale także powszechnej ideologizacji i komercjalizacji sztuki, spektakularnych, masowych akcji pod sztandarami awangardy."

~ Krzysztof Pleśniarowicz

[Cyt. za:Kantor - artysta końca wieku, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1997, s. 281-282.]

Przyjmujemy obrazy Tadeusza Kantora na aukcje sztuki - wycena obrazów, skup i sprzedaż aukcyjna sztuki Tadeusza Kantora.
Jeśli chcą Państwo sprzedać dzieła Tadeusza Kantora, zapraszamy do kontaktu [link].

Zobacz galerię obrazów Tadeusza Kantora w Krakowskim Domu Aukcyjnym [link].

NIEDOSTĘPNE OBRAZY TADEUSZA KANTORA