Krakowianka

OPIS PRACY:
Teodor Axentowicz żywo interesował się folklorem - poza licznymi scenami z życia Huculszczyzny ukazywał również mieszkańców podkrakowskich wsi. Chłopki ubrane w wielobarwne, skrzące stroje wielokrotnie powracały w jego pracach. W odróżnieniu od tematyki huculskiej w tego rodzaju obrazach dominuje bogactwo kolorów i witalność. Malarz z dużą precyzją przedstawiał ubiór postaci, tak inspirujący "chłopomańskich" młodopolskich artystów swoją ludową barwnością.
W obrazie "Krakowianka" widoczne są wspomniane wyżej cechy charakterystyczne. Ukazana na pierwszym planie młoda kobieta delikatnie podpiera dłonią krągłą twarz i patrzy pięknymi oczami wprost na odbiorcę. Intensywne i pewne siebie spojrzenie postaci wyróżnia portretowaną od innych tego typu przedstawień podkrakowskich kobiet i dziewczynek, których wzrok jest zwykle odwrócony (por. np."Portret dziewczyny w stroju krakowskim" i "Dziewczyna w wiejskiej chustce" ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie).
Ludowy portret ujęty został w jesiennej aurze, lewy górny narożnik kompozycji rozświetlają bowiem złoto-brązowe liście. Co ciekawe, takie fragmentaryczne zasugerowanie pejzażowego tła właśnie przez wyrysowanie jesiennych liści przewijało się w kobiecych portretach Teodora Axentowicza stanowiąc rozpoznawalny poniekąd motyw jego ouvre - jako inne przykłady takiego rozwiązania można przywołać takie dzieła artysty jak: "Kobieta z białą różą" (własność prywatna), "Portret czytającej" (MNK) czy "Jesień" (ok. 1910, własność prywatna).