Dzieci w pejzażu - portret Julii i Rafała (1914)

OPIS PRACY:
Schemat kompozycyjny prezentowanego portretu składa się z charakterystycznych dla twórczości Jacka Malczewskiego elementów. Kompozycja pracy jest symetryczna i została zbudowana za pomocą centralnie umieszczonego pnia drzewa, dzielącego całość pola obrazowego na dwie części. Po jego bokach znajdują się dwie postacie. Obraz przedstawia dwójkę dzieci, które można zidentyfikować jako córkę i syna Jacka Malczewskiego - Julię oraz Rafała.
W obrazie wyraźnie dostrzegalne są również inne znamienne cechy malarstwa artysty, jak zdynamizowanie wyważonej gamy barwy poprzez zastosowanie intensywnych akcentów kolorystycznych oraz samo ukazanie postaci dziecięcych, które w większości prac mistrza miały znaczenie symboliczne związane z refleksją nad przemijaniem.
Prezentowany obraz powstał w 1914 roku, kiedy dzieci Jacka Malczewskiego były już dorosłe, jednak artysta prawdopodobnie stworzył tę kompozycję bazując na wcześniejszych szkicach i fotografiach, które umożliwiły mu stworzenie obrazu będącego intymnym powrotem do przeszłości. W takim rozumieniu praca staje się wizualizacją wspomnienia.
Na uwagę zasługuje ubiór Rafała - kobaltowy strój z peleryną i jasny kapelusz z dużym rondem. Ten rodzaj ubioru wielokrotnie powracał w przedstawieniach syna w otoczeniu ogrodu powstałych około 1900 roku. Faktem jest, że wraz z wyjazdem syna na studia w 1910 roku do Wiednia, kontakt pomiędzy Jackiem Malczewskim a Rafałem osłabł, jednak po wybuchu I wojny światowej ojciec i syn wspólnie znajdowali się w stolicy Austrii - być może właśnie tam został namalowany prezentowany obraz.
Praca, pomimo swojego szkicowego charakteru, posiada duże walory dekoracyjne i w niezwykle trafny sposób oddaje nastrój dzikiego ogrodu lub bujnego sadu, na którego tle ukazano zamyślone sylwetki dzieci. Całość jest przepełniona nastrojem melancholii, tak znamiennej dla symbolistycznego malarstwa Jacka Malczewskiego.
Warto podkreślić, że choć znane są liczne pojedyncze portrety dzieci artysty, to jednak kompozycje jak ta, tj. ukazujące dwie postacie, są wyjątkowe i stanowią rzadkość na rynku aukcyjnym.