FRYCZ Karol
Tytuł: | Helena Sulima jako Rachel w sztuce Stanisława Wyspiańskiego "Wesele" z "Teki Melpomeny" (1904) |
Technika: | litografia barwna, papier |
Wymiary: | 29,5 x 15 cm (w świetle) 49 x 33,5 cm (z oprawą) |
Uwagi: | sygnowana na płycie monogramem p.d.: "FK" napis na płycie śr.g.: "Rachel" opis pracy: Grafika Karola Frycza przedstawia cenioną na początku XX wieku młodą aktorkę Helenę Sulimę w roli Racheli z „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego, którego premiera w krakowskim Teatrze Miejskim miała miejsce w 1901 roku. Rachel była córką bogatego Żyda, kobietą wykształconą, o poetyckim usposobieniu, zafascynowaną młodopolską kulturą i sztuką. Aktorka została ukazana w czarnej sukni o modnym wówczas kroju, z narzuconym na ramiona czerwonym szalem. |
Sprzedane: | II Aukcja Dzieł Sztuki |
Cena wywoławcza: | 1000 zł |
Cena uzyskana: | 1200 zł |
Tytuł: | Groby cesarskie |
Technika: | olej, tektura |
Wymiary: | 50 x 37 cm 58 x 45 cm (wymiary z oprawą) |
Uwagi: | Sygnowany i opisany p.d.: "K. Frycz | Groby cesarskie Mukden"
PRACA NIEDOSTĘPNA |
Tytuł: | Król w podziemiach ze sztuki Jerzego Żuławskiego "Eros i Psyche" z "Teki Melpomeny" (1904) |
Technika: | litografia barwna, papier |
Wymiary: | 44,5 x 59,5 cm 63 x 78 cm (z oprawą) |
Uwagi: | opis na płycie p.g.: "Eros i Psyche | Król K." opis pracy: Praca Karola Frycza przedstawia scenę z rozdziału siódmego sztuki „Eros i Psyche” (1903) Jerzego Żuławskiego, wystawionej w lutym 1904 roku w Teatrze Miejskim w Krakowie. Artysta przedstawił króla Blaksa (granego przez Józefa Sosnowskiego) bardzo wiernie trzymając się jego opisu z didaskaliów dramatu. Za władcą widnieje jego orszak, przed nim kłaniające się sylwetki Przemówiciela i Dozorcy. Król przed momentem został wniesiony na tronie do lochów więzienia, w którym przetrzymywana jest pominięta na litografii Psyche. Praca charakteryzuje się syntetycznym, groteskowym ujęciem form i postaci, typowym dla karykatury. Ciemne, wydobywane z cienia sylwetki sług kontrastują z potęgą ukazanego w królewskich kolorach złota i purpury Blaksa. PRACA NIEDOSTĘPNA |
KAROL FRYCZ - NOTA BIOGRAFICZNA
Karol Frycz
[Źródło: NAC]
Karol Frycz urodził się w 1877 roku w Cieszkowie k. Kielc, zmarł w 1963 roku w Krakowie. Najpierw ukończył studia architektoniczne na politechnice w Monachium, naukę kontynuował później na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u Józefa Mehoffera, Stanisława Wyspiańskiego i Leona Wyczółkowskiego, kończąc studia ze złotym medalem w 1902 roku. Równolegle studiował też historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wiedzę uzupełniał jeszcze w Szkole Rzemiosła Artystycznego w Wiedniu, w Académie Julian w Paryżu i w szkole Williama Morrisa w Londynie. Uczył się również malarstwa freskowego we Włoszech. W 1905 roku ostatecznie powrócił do Krakowa, ale przez całe życie chętnie podróżował. Odwiedził np. Afrykę, Chiny czy Japonię.
Artysta zajmował się rysunkiem, grafiką, malarstwem sztalugowym i monumentalnym (głównie polichromią wnętrz kościelnych), projektowaniem wnętrz (np. dla słynnej kawiarni Jama Michalika w Krakowie) i mebli, a także konserwacją zabytków. Karol Frycz był wielką personą w dziedzinie scenografii, kostiumografii i teatru polskiego w ogóle, uznawany jest za twórcę nowej scenografii. Wprowadził on typ monumentalnych, trójwymiarowych dekoracji odpowiednich dla konwencji epoki, w której rozgrywa się akcja dramatu. Swoją przygodę ze scenografią rozpoczął w 1905 roku w krakowskim kabarecie Zielony Balonik. Był on też autorem aranżacji spektaklu Irydion Zygmunta Krasińskiego w reżyserii Arnolda Szyfmana w Teatrze Polskim w Warszawie, którego premiera w 1913 roku okazała się być wielkim sukcesem. W kolejnych latach artysta współpracował z wieloma teatrami w Polsce, zajmując się scenografią, a czasem nawet też reżyserowaniem kolejnych przedstawień.
Karol Frycz aktywnie działał w towarzystwie Polska Sztuka Stosowana. Od 1930 roku wykładał malarstwo teatralne i dekoracyjne, a od 1950 roku scenografię na stworzonej przez siebie, pierwszej tego typu w Polsce katedrze Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Wykształcił wielu wybitnych scenografów, np. Tadeusza Kantora, Jana Kosińskiego i Andrzeja Stopkę. W latach 1935-1939 oraz 1945-1960 pełnił też funkcję dyrektora Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. W czasie II wojny światowej pracował w Muzeum Czapskich w Krakowie.
We wczesnej twórczości plastycznej Karola Frycza widoczne są wpływy jego nauczycieli z krakowskiej ASP. Artysta malował początkowo prace utrzymane w nurcie secesji. Wykonywał bardzo dekoracyjne, stylizowane kompozycje pejzażowe, portrety i motywy architektoniczne. Malarz najbardziej znany jest jednak z nieco późniejszych ekspresjonistycznych, wykonywanych zazwyczaj w technice litografii karykatur i plakatów oraz obrazów o zróżnicowanej tematyce. Karol Frycz kontynuował w nich czerpane ze sztuki Młodej Polski konwencje symbolistyczne.
Karol Frycz zawarł swoją wiedzę na temat scenografii i teatru w pisanych przez siebie artykułach. Zostały one wydane po śmierci artysty w jednym tomie pt. O teatrze i sztuce (1967).
Artysta otrzymał kilka nagród za swoje osiągnięcia w dziedzinie scenografii i sztuki, m. in. Złoty Wawrzyn Akademicki Polskiej Akademii Literatury (1935), Nagrodę Państwową I stopnia za wybitne osiągnięcia w pracy scenograficznej (1952) czy Nagrodę Specjalną Ministra Kultury i Sztuki z okazji wystawy "Polskie dzieło plastyczne w 15-leciu PRL" (1963).
NIEDOSTĘPNE PRACE ARTYSTY