DUNIKOWSKI Xawery

XAWERY DUNIKOWSKI

Xawery Dunikowski
[źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe]

Xawery Dunikowski urodził się w 1875 roku w Krakowie, zmarł w 1964 roku w Warszawie. W 1896 roku rozpoczął edukację artystyczną w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. W latach 1896-1899 kształcił się w pracowni rzeźbiarskiej Alfreda Dauna, a w latach 1899-1903 kontynuował naukę pod kierunkiem Konstantego Laszczki. Jednocześnie uczestniczył w prowadzonych przez Jana Stanisławskiego plenerach malarskich.

Po ukończeniu studiów Xawery Dunikowski wyjechał do Warszawy w celu objęcia stanowiska profesora rzeźby w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, które piastował przez dziesięć lat. W tym czasie odbył wiele zagranicznych podróży: na Bliski Wschód, do Francji, Włoch i Egiptu. Po odbyciu kilkumiesięcznej służby wojskowej, mieszkał w Paryżu. Po powrocie do kraju na początku lat 20. Xawery Dunikowski objął katedrę rzeźby w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

W 1940 roku Xawery Dunikowski został aresztowany przez hitlerowców i do końca okupacji pozostawał więźniem obozu koncentracyjnego Auschwitz. Po wojnie, w latach 1945-1955, wrócił do sprawowania obowiązków profesora uczelni krakowskiej. W 1955 roku Xawery Dunikowski przeniósł się do Warszawy, a cztery lata później rozpoczął pracę pedagogiczną na Wydziale Rzeźby i Architektury Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu.

Xawery Dunikowski w swojej pracowni (1933)
[źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe]

Sztuka Xawerego Dunikowskiego - rzeźba, malarstwo

Ogromny dorobek rzeźbiarski Xawerego Dunikowskiego charakteryzuje różnorodność stylistyczna i tematyczna oraz obfitość nowatorskich rozwiązań. W początkowej fazie rozwoju artystycznego Xawerego Dunikowskiego wyraźnie zarysowują się inspiracje młodopolskie, z silnymi wpływami symbolizmu i twórczości Augusta Rodina.

Już od początku XX wieku Xawery Dunikowski zaczął wypracowywać swój własny, indywidualny styl, odbiegający od tendencji rodinowskich, za to znacznie bardziej kubizujący i syntetyczny. Artysta w tym okresie decydował się na wpół abstrakcyjne, mocne bryły, zamiast detalicznego przedstawiania wszystkich elementów.

W trakcie pobytu w Paryżu, a także i później, Xawery Dunikowski chętnie eksperymentował z przesuwaniem granicy między sztuką abstrakcyjną a przedstawiającą, wprowadzając do swoich prac ekspresyjną deformację.
Najchętniej prezentowanym tematem w rzeźbach Xawerego Dunikowskiego jest postać ludzka, przedstawiana w różnych stanach emocjonalnych i na rozmaitych etapach życia. Wizerunki modeli są często dogłębną analizą psychologiczną - geometryzowane i upraszczane, mają na celu oddanie konkretnego charakteru i ekspresji.

Prócz kameralnych form rzeźbiarskich, Xawery Dunikowski pozostawił po sobie ogromną ilość rzeźb monumentalnych i pomnikowych, takich jak cykl "Kobiety brzemienne" z 1906 roku czy tworzone w latach 1925-1929 "głowy wawelskie", przedstawiające podobizny wielkich Polaków.

Xawery Dunikowski, chociaż sporadycznie, zajmował się także rysunkiem i malarstwem. W okresie międzywojennym artysta stworzył wiele portretów prywatnych, głównie autoportretów czy wizerunków córki. W formie malarskiej i rysunkowej przedstawił również swoje przeżycia wojenne - zaliczają się do nich ekspresyjne, wielkoformatowe kompozycje olejne z cyklu "Oświęcim". Po wojnie Xawerego Dunikowskiego zajęło także malarstwo abstrakcyjne.

Xawery Dunikowski - wystawy i nagrody

Debiutancka wystawa Xawerego Dunikowskiego miała miejsce w 1902 roku w Krakowie, gdzie wywołała niemałe zainteresowanie i sprzeczne oceny publiki. W latach późniejszych rzeźbiarz prezentował swoje prace zarówno w kraju, jak i za granicą np. na Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu w 1924 roku.

Xawery Dunikowski był wielokrotnie nagradzany zarówno za swoją postawę patriotyczną, jak i pracę artystyczną. Wśród odznaczeń należy wymienić np. Złoty Wawrzyn Akademicki (1935) czy Order Budowniczych Polski Ludowej (1949).

Prace Xawerego Dunikowskiego znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i muzealnych m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie czy Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Przyjmujemy obrazy Xawerego Dunikowskiego na aukcje sztuki - wycena obrazów, skup i sprzedaż aukcyjna sztuki Xawerego Dunikowskiego.
Jeśli chcą Państwo sprzedać dzieła Xawerego Dunikowskiego, zapraszamy do kontaktu [link].