CZERMAŃSKI Zdzisław

ZDZISŁAW CZERMAŃSKI - NOTA BIOGRAFICZNA

Zdzisław Czermański
[źródło: NAC]

Zdzisław Czermański urodził się w 1900 roku w Krakowie, zmarł w 1970 roku w Nowym Jorku. Podczas I wojny światowej służył w Legionach. Sztuką karykatury zajął się bardzo wcześnie, już od 1920 roku współpracował z czasopismami satyrycznymi „Cyrulik Warszawski” i sławnym „Szczutkiem”, które publikowały jego rysunki. W latach 1923-1924 studiował w Szkole Przemysłowej we Lwowie w pracowni Kazimierza Sichulskiego. W 1925 roku uczył się w Paryżu w prywatnej pracowni Fernanda Legéra. Z Francji przeprowadził się do Wielkiej Brytanii, gdzie pracował również jako rysownik, wykonując ilustracje dla pisma „Graphic”. Na początku lat 30. Zdzisław Czermański wyjechał do Stanów Zjednoczonych w związku ze współpracą z „Fortune Magazine”, która trwała aż do roku 1934.
Rok później artysta wrócił do Polski. Rysował dla „Wiadomości Literackich” i starał się czynnie uczestniczyć w życiu artystycznym kraju, zorganizował m.in. wystawę „100 wielkich Polaków” w Instytucie Propagandy Sztuki.
W związku z wybuchem II wojny światowej rysownik zdecydował się na emigrację. Ostatecznie w 1941 roku osiadł w Nowym Jorku i ponownie związał się z „Fortune Magazine”, współpracował również z czasopismami „Life” i „Look”. W Stanach Zjednoczonych nieustannie działał w środowisku Polonii.
Warto również odnotować, że Zdzisław Czermański napisał książkę – cykl wspomnień zatytułowany Kolorowi ludzie.

Zdzisław Czermański wystawiał swoje prace zarówno w kraju, jak i za granicą, m.in. w paryskiej Galerii Charpentier.
Główną domeną twórczości artysty były rysunkowe i graficzne karykatury, ukazujące sławne postaci, m.in. Józefa Piłsudskiego. W latach 1931-36 stworzył dwa albumy oraz tekę rysunkową poświęconą tej postaci. Satyryczne rysunki Czermańskiego były wysoko cenione ze względu na ich trafność idącą w parze z brakiem nieprzyjemnej złośliwości, podobały się więc nawet osobom w nich portretowanym. Formalnie prace te wpisują się w charakterystykę sztuki modernizmu z elementami wpływów awangardowych prądów europejskich (zwłaszcza futuryzmu) i polskich Formistów.
Zdzisław Czermański był laureatem kilku nagród: Nagrody im. Alfreda Jurzykowskiego i Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (1966). Dużo prac artysty znajduje się w kolekcji Uniwersytetu Teksańskiego w Austin.