KOSSAK Jerzy

OPIS PRACY:
Napoleoński temat odwrotu spod Moskwy jest jednym z częstszych motywów militarnych poruszanych w twórczości Kossaków – zarówno Wojciecha, jak i jego syna, Jerzego.
W malarstwie Jerzego Kossaka, wśród zimowych przedstawień wizji Napoleona, pukających w okna kirasjerów, przekraczania przez wojska rzek czy odpoczynków wśród przysypanych śniegiem stogów, na pierwszy plan wybijają się stosunkowo niewielkie formatowo, cieszące się niegdyś najpewniej największą popularnością sceny z żołnierzem napoleońskim lub patrolem kroczącym w zamieci śnieżnej. Do tego typu przedstawień należy właśnie prezentowany obraz.
Praca przedstawia rannego, zziębniętego kirasjera wędrującego pieszo w towarzystwie zwierzęcych przyjaciół – konia i psa. Ujęcie psa decyduje o pewnej wyjątkowości kompozycji, gdyż stanowi on element stosunkowo rzadko pojawiający się w podobnych tematycznie pracach malowanych przez Jerzego Kossaka. Kompozycja obrazu jest zrównoważona – idącą, usytuowaną centralnie grupę postaci flankują wertykalne, statyczne sylwetki brzóz, dynamikę wprowadzają natomiast powiewające poły płaszcza żołnierza oraz lecące ptaki. Chłód zimnej bieli i szarości śniegu ocieplają róże i fiolety tła.
Obraz "Odwrót spod Moskwy - żołnierz z psem i koniem" jest trafnym przedstawieniem epizodu z historii Wielkiej Armii, oddaje atmosferę miejsca, a także niełatwą sytuację zmuszonego znosić trudy porażki żołnierza.