KOSSAK Juliusz

JULIUSZ KOSSAK

Józef Simmler, "Portret Juliusza Kossaka" (po 1862), olej, płótno, Muzeum Narodowe w Warszawie
[źródło: Cyfrowe MNW]

Juliusz Kossak urodził się w 1824 roku w Nowym Wiśniczu, zmarł w 1899 roku w Krakowie. Już podczas studiów prawniczych na Uniwersytecie Lwowskim pobierał lekcje rysunku u Jana Maszkowskiego i tworzył pierwsze akwarele przedstawiające ziemiańskie życie na Wołyniu i Podolu. W latach 1853-1856 artysta przebywał w Warszawie, następnie wyjechał do Paryża gdzie pobierał nauki u Horacego Verneta, malował także w pracowni zorganizowanej przez Wojciecha Gersona. Juliusz Kossak nigdy jednak nie ukończył studiów artystycznych co nadaje jego twórczości nieco amatorski rys. W 1861 wrócił do kraju, a rok później objął stanowisko kierownika artystycznego "Tygodnika Ilustrowanego".
W latach 1867-1868 Juliusz Kossak mieszkał w Monachium, wówczas pracował z Józefem Brandtem w pracowni austriackiego malarza scen batalistycznych Franza Adama.
W 1870 osiadł na stałe w Krakowie i kontynuował działalność artystyczną, należał także do Akademii Umiejętności oraz uczestniczył czynnie w życiu kulturalnym miasta.

Juliusz Kossak, Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich, Kraków, Muzeum Narodowe w Krakowie
[źródło: Zbiory cyfrowe MNK]

Malarstwo Juliusza Kossaka

Juliusz Kossak specjalizował się w technice akwareli, farby olejne wykorzystywał rzadko. Malował głównie sceny batalistyczne (np. "Odsiecz Smoleńska" z 1879 roku) oraz historyczno-rodzajowe (jak "Wyjazd na polowanie" (1876)). W okresie młodzieńczym tworzył wiele akwarel odznaczających się starannym rysunkiem, któremu podporządkowana była stonowana kolorystyka, co upodabniało jego prace do sztychów.

Dojrzała twórczość Juliusza Kossaka to przede wszystkim prace powstałe z inspiracji kulturą i literaturą sarmacką oraz historią Polski (np. "Chłopicki pod Grochowem"). Artysta najczęściej osadzał akcję w scenerii XVII-wiecznego Podola, szczegółowo oddawał detale strojów szlachty, chłopów, wojskowych. Wykonywał zarówno sceny batalistyczne z dziejów Polski, jak i przedstawiał codzienność wsi - jarmarki i wesela, a także życie szlachty. Jego znajomość obyczajów XVII-wiecznego ziemiaństwa objawia się także w ilustracjach do poematów Wincentego Pola i "Trylogii" Henryka Sienkiewicza.

Elementem charakterystycznym malarstwa Juliusza Kossaka są konie, zarówno wiejskie zwierzęta gospodarskie, jak i rasowe, wojskowe rumaki. Artysta najczęściej przedstawiał je w ruchu, z wyraźnie zarysowanymi mięśniami, błyszczącą sierścią i rozwianą grzywą. Pieczołowicie oddawał także szczegóły anatomiczne pozwalające rozróżnić poszczególne rasy. Ze względu na mistrzostwo tych przedstawień jest stawiany w jednym rzędzie z innymi polskimi malarzami koni: Piotrem Michałowskim (którego zresztą Juliusz Kossak znał osobiście) i Aleksandrem Orłowskim.

Juliusz Kossak - wystawy, nagrody i kolekcje

Juliusz Kossak zadebiutował w 1847 roku na wystawie we Lwowie. Mniej więcej od połowy lat 50. XIX wieku eksponował na pokazach krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, później również na w ramach wystaw Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Eksponował obrazy również m.in. na warszawskich salonach A. Krywulta, wystawiał we Lwowie, w Łodzi i Poznaniu. Eksponował również za granicą, np. w Paryżu, Wiedniu i Berlinie.

Wojciech Kossak, "Portret Juliusza Kossaka" (1871), akwarela, ołówek, papier na tekturze, Muzeum Narodowe w Warszawie
[źródło: Cyfrowe MNW]

W 1890 roku Juliusz Kossak został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu cesarza Franciszka Józefa.

Prace Juliusza Kossaka są poszukiwane przez koneserów i kolekcjonerów malarstwa realistycznego, jego obrazy znajdują się w licznych kolekcjach prywatnych i muzealnych, m.in. w Państwowych Zbiorach Sztuki na Wawelu, w kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Historycznego Miasta Warszawy czy we Lwowskiej Galerii Obrazów.

Artykuły na temat Juliusza Kossaka:

"Wszyscy trzej Kossakowie koncentrują się na wybranym temacie, nie dążąc do głębszej analizy przedstawionych wydarzeń i zjawisk stawiają sobie za cel przede wszystkim odtworzenie wybranych faktów historycznych o szczególnie intensywnym nacechowaniu emocjonalnym. Sceny batalistyczne, a najłatwiej to zaobserwować na przykładzie malarstwa Juliusza, zbudowane są według pewnego schematu: w środku grupa centralna, w skład której wchodzą najistotniejsze dla obrazu postaci, po obu jej stronach postacie drugorzędne, otaczające ją i zwrócone w jej kierunku, u dołu obrazu, pod grupą centralną, powalone drzewo, ranny człowiek, porzucony karabin lub inna część wyposażenia wojskowego (Bitwa pod Ostrołęką, Potyczka Krakusów, Bitwa pod Parkanami, Pieśń legionów - Kiliński). Groza walki i napięcie bitwy wyrażone jest jedynie układem postaci, bo twarze walczących zasłonięte są najczęściej czakiem czy hełmem lub odwrócone tyłem i stąd niewidoczne dla oczu odbiorcy (Bitwa pod Ostrołęką)."

~ Małgorzata Hendrykowska

[Cyt. za: Kossakowie: legenda wobec wartości, "Sztuka" 3/4/77, s. 29.]

"Najwybitniejszym z Kossaków był protoplasta artystycznej dynastii, znakomity akwarelista - Juliusz, którego twórczość stanowi swoistą kontynuację tradycji malarstwa rodzajowo-historycznego sięgającego początkami epoki Oświecenia i bujnie rozwijającego się poprzez dzieła Jana Piotra Norblina, Aleksandra Orłowskiego, Piotra Michałowskiego i Januarego Suchodolskiego.

Juliusz Kossak należy do tego pokolenia malarzy polskich, których twórczość w większej części przypada na drugą połowę XIX wieku. W latach czterdziestych tego stulecia, kiedy Kossak rozpoczynał artystyczną działalność, malarstwo polskie oscylowało między romantyzmem a akademizmem; w latach następujących po połowie wieku - gdy krystalizowała się jego twórczość - w malarstwie polskim przeplatały się różne kierunki; albo nawiązujące do przeszłości albo tworzące się pod wpływem nowych prądów ideologicznych i artystycznych. Od lat sześćdziesiątych przewagę zyskuje wizyjne malarstwo Jana Matejki, obrazujące doniosłe momenty narodowej historii. Obok tej wielkiej sztuki bocznym gościem płynął nurt realistycznego malarstwa rodzajowo-historycznego preferującego batalistykę. Juliusz Kossak był reprezentantem tego właśnie kierunku."

~ Janina Zielińska

[Cyt. za: Juliusz Wojciech Jerzy Kossakowie, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, 1988, s. 9.]

Przyjmujemy obrazy Juliusza Kossaka na aukcje sztuki - wycena obrazów, skup i sprzedaż aukcyjna sztuki Juliusza Kossaka.
Jeśli chcą Państwo sprzedać dzieła Juliusza Kossaka, zapraszamy do kontaktu [link].

Zobacz galerię obrazów Juliusza Kossaka w Krakowskim Domu Aukcyjnym [link].

NIEDOSTĘPNE OBRAZY JULIUSZA KOSSAKA